Title: POLSKIE BADANIA NURKOWAŃ SATUROWANYCH I ICH WDROŻENIE. CZĘŚĆ III B PROBLEMY TECHNICZNE I ORGANIZACYJNE WDROŻENIA NURKOWAŃ SATUROWANYCH W POLSCE OD LAT 90-TYCH UBIEGŁEGO WIEKU. CZĘŚĆ 3C
Author: Stanisław Skrzyński
Abstract: Artykuł jest kolejnym z cyklu artykułów dotyczących badań i wdrażania technologii nurkowań saturowanych w naszym kraju. W poniższym artykule przedstawiono polską specyfikę wdrażania na tle uwarunkowań gospodarczych i historycznych. W naszym kraju problematyką nurkowań saturowanych dla potrzeb rodzącego się na morzu przemysłu wydobywczego od kilkunastu lat zajmuje się ZSNiTPP. Równolegle przygotowywane są technologie nurkowań głębokich, w pierwszym etapie, jako podstawowa technologia nurkowania, a od roku 1994, jako uzupełnienie pełnego zabezpieczenia nurkowań saturowanych. Od 1995 roku nurkowania saturowane stały się codziennością w polskiej strefie ekonomicznej morza bałtyckiego. Artykuł ten pokazuje trudną drogę, jaką przebyło wdrażanie nurkowań saturowanych w okresie niestabilności gospodarczej, oraz małej skali zaplecza krajowego morskiego przemysłu wydobywczego w porównaniu z przedsiębiorstwami światowymi. Przypomniano wybranych animatorów i uczestników wdrożenia, które podzielić należy na okresy współpracy z włoskim przedsiębiorstwem usług podwodnych RANA, oraz realizacje podwodnych prac długotrwałych w oparciu o potencjał krajowy. W artykule uwzględnia się również uwarunkowania techniczne i organizacyjne realizacji nurkowań saturowanych dla polskiego przemysłu wydobywczego. W 1990 r Przedsiębiorstwo Poszukiwań i Eksploatacji Złóż Ropy i Gazu Petrobaltic (aktualnie LOTOS) odegrało jedną z głównych ról we wdrażaniu nurkowań saturowanych w naszym kraju. Polskie wdrożenie nurkowań saturowanych powiązane jest z jedynym operacyjnym systemem nurkowym produkcji włoskiej Af-2, który pozwolił na badania naukowe związane z zastosowaniem nowych rozwiązań technicznych oraz badania w warunkach eksploatacyjnych, a także na rozwój kadr naukowych i inżynieryjnych oraz medycznych dla potrzeb polskiego przemysłu ofshore. Przedsiębiorstwo to odegrało jedną z głównych ról wdrożenia nurkowań saturowanych w naszym kraju Rok 1995 stał się rokiem przełomowym w historii nurkowań saturowanych w Polsce, jak i na Morzu Bałtyckim. Dzięki tej technologii rozpoczęto proces instalacji dwóch pierwszych podwodnych głowic eksploatacyjnych na otworach produkcyjnych B3-7 oraz B3-10.Nurkowania saturowane były możliwe dzięki leasingu przez Petrobaltic systemu nurkowego Af-2, a następnie zakupieniu go w 1998 przez Akademie Marynarki Wojennej. System ten po modernizacjach służy do dnia dzisiejszego.
Key words: technologia nurkowań saturowanych, tabele dekompresyjne, nurków parametry nurkowania saturowanego, długotrwałe prace podwodne, system nurkowy, stany awaryjne, zabezpieczenie techniczno-organizacyjne nurkowania, medyczne problemy operacyjnych nurkowań saturowanych, mobilny system nurkowy, baza nurkowań saturowanych, mieszaniny oddechowe.
DOI: http://doi.org/10.2478/phr-2024-0013
Polish version: download
English version: download
Title: WYBRANE CECHY ANTROPOMETRYCZNE PŁYWAKÓW A KINEMATYCZNY OBRAZ SKOKU STARTOWEGO W PŁYWANIU
Author: Daria Rudnik, Pedro Fonseca, Susana Soares, Raúl Arellano Colomina, Ricardo J. Fernandes, João Paulo Vilas-Boas, Marek Rejman
Abstract: W niniejszej pracy podjęto próbę określenia wpływu wybranych cech antropometrycznych pływaków najwyższej klasy sportowej na skuteczność wykonania skoku startowego w aspekcie biomechanicznym oraz preferowanym przez nich ustawieniem tylnego panelu platformy startowej. Grupę badawczą stanowiło 13 kobiet oraz 14 mężczyzn. Pomiary antropometryczne wykonano w oparciu o obraz z skanera 3D (Mephisto EX-PRO, 4D Dynamics Bvba, Belgia). Do zebrania danych opisujących kinematyczną strukturę „kick-startu” wykorzystano: platformę startową, cztery kamery video oraz urządzenie nadające sygnał startu umożliwiające jednocześnie synchronizację elementów toru pomiarowego a także komputer wraz z dedykowanym oprogramowaniem. Zebrany materiał filmowy został poddany analizie wykorzystując oprogramowanie SIMI Motion System (SIMI Reality Motion Systems GmbH, Niemcy). W celu określenia zależności pomiędzy rozpatrywanymi parametrami wykonano analizę korelacji Pearsona. Przeprowadzone analizy wykazały, że sportowcy obu płci charakteryzujący się większą wysokością ciała oraz dłuższym ramieniem preferują ułożenie panelu tylnego dalej od przedniej krawędzi platformy startowej (r > 0.5). Czas odbicia od platformy startowej wydłużał się wraz z wzrostem wysokości ciała oraz długości kończyny dolnej (r = 0.64; r = 0.68). Mężczyźni o większej masie ciała i dłuższym ramieniu pokonywali dłuższy dystans podczas fazy lotu (r = 0.75; r = 0.58). Pływacy o wyższej masie ciała potrzebowali mniej czasu na pokonanie dystansu 15 m od linii startu (r = -0.67). Uzyskane wyniki ujawniły zbiór cech antropometrycznych mogących mieć istotny wpływ na skuteczność pływackiego skoku startowego. Istnieją przesłanki by sądzić, że świadomy wybór pozycji startowej w oparciu o indywidualny profil antropometryczny zawodnika może skutkować poprawą jakość techniki wykonania kolejnych elementów skoku startowego. W tym sensie uwzględniając specyfikę profilu cech antropometrycznych zawodnika można zindywidualizować proces monitorowania potencjału sportowego, zobiektywizować ocenę wykonania poszczególnych elementów techniki wykonania skoku startowego a tym samym usprawnić proces treningowy.
Key words: ”kick-start”, wymiary ciała, płeć, biomechanika, wydajność.
DOI: http://doi.org/10.2478/phr-2024-0014
Polish version: download
English version: download
Title: PRÓBA OKREŚLENIA PODATNOŚCI NA CHOROBĘ MORSKĄ W OPARCIU O ODCZYNY UKŁADU WEGETATYWNEGO PO POBUDZENIU NARZĄDU PRZEDSIONKOWEGO
Author: Augustyn Dolatkowski, Bogdan Łokucijewski
Abstract: 55 mężczyzn poddano badaniu metodą oporności elektrycznej skóry czoła po wzbudzeniu narządu przedsionkowego („huśtawka” według Hulka i Henkesa). W grupie 43 osób z historią dysfunkcji wobec stanu morza stwierdzono przypadki zmian oporności elektrycznej, a w większości tych przypadków zaobserwowano również jednoczesne wzrost częstości tętna. W grupie 7 osób szczególnie wrażliwych (pocenie się, bladość, ból głowy, nudności - konieczność przerwania badania z powodu wymiotów) obniżenie oporności skóry stwierdzono w 6 przypadkach. Stwierdzono, że ta metoda badania reakcji wegetatywnej narządu przedsionkowego może dawać cenne wyniki w przypadkach nadmiernej reakcji. W innych przypadkach należy wziąć pod uwagę możliwość dostosowania się do warunków morskich. Uzyskane wyniki muszą zostać potwierdzone na większym materiale.
Key words: kinetozy, choroba morska, choroba lokomocyjna, badania w warunkach morskich, opór elektryczny skóry.
DOI: http://doi.org/10.2478/phr-2024-0015
Polish version: download
English version: download
Title: OCENA WPŁYWU POŁOŻENIA ŚRODKA MASY PRZYCZEPY NA DŁUGOŚĆ DROGI ZATRZYMANIA ZESPOŁU POJAZDÓW. WERYFIKACJA EKSPERYMENTALNA OBLICZEŃ Z WYKORZYSTANIEM MODELU SYMULACYJNEGO
Author: Marcin Kąkol, Zbigniew Lozia
Abstract: W pracy przedstawiono wyniki weryfikacji eksperymentalnej zbudowanego modelu symulacyjnego zespołu pojazd dwuosiowy – jednoosiowa niehamowana przyczepa. Model opisuje wpływ położenia środka masy przyczepy na długość drogi hamowania. Na wstępie opisano zbudowany model i przyjęte do jego budowy założenia. Zaprezentowano pozyskane dane geometryczne i masowe pojazdów użytych do badań. W dalszej części pracy opisano próby drogowe w warunkach rzeczywistych, gdzie oceniana była długość drogi hamowania samego pojazdu ciągnącego oraz zespołu pojazd ciągnący – załadowana (w sześciu wariantach) jednoosiowa niehamowana przyczepa. Wyznaczono parametry nawierzchni jezdni, na której prowadzone były badania. W trakcie badań rejestrowano przebytą przez pojazdy drogę oraz siłę nacisku na pedale hamulca. Przedstawiono wyniki weryfikacji eksperymentalnej zbudowanego modelu symulacyjnego, gdzie oceniano wartości drogi i opóźnienia hamowania. Model o potwierdzonej przydatności zostanie wykorzystany jako składnik oprogramowania, które stanowić będzie realny efekt wdrożenia w miejscu pracy jednego ze współautorów niniejszego opracowania. Pozyskany zostanie również efekt utylitarny rozszerzający wiedzę osób zajmujących się problematyką wypadków drogowych (biegłych sądowych i rzeczoznawców samochodowych). Podsumowanie zawiera wnioski i uwagi dla dalszych badań. Badania wykonywane były w ramach pracy statutowej prowadzonej w Wojskowym Instytucie Techniki Pancernej i Samochodowej.
Key words: hamowanie, wypadek drogowy, droga hamowania zespołu pojazdów, przyczepa, urządzenie sprzęgające.
DOI: http://doi.org/10.2478/phr-2024-0016
Polish version: download
English version: download
Title: CHOROBY UKŁADU NERWOWEGO JAKO PRZYCZYNA NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI
Author: Aleksandra Skorupa, Paulina Pawłowska, Aleksandra Nowińska, Barbara Nieradko-Iwanicka
Abstract: Niepełnosprawność w większości przypadków jest spowodowana wyniszczeniem organizmu przez chorobę przewlekłą lub nowotwór. Dlatego niezwykle ważny jest aspekt profilaktyki, którą możemy zastosować jedynie mając wiedzę na temat najczęstszych chorób prowadzących do niepełnosprawności. Oczywiste jest, że wraz z wiekiem zwiększa się liczba pacjentów cierpiących na choroby układu nerwowego. W szczególności jako najczęstsze choroby układu nerwowego można wyróżnić ciężkie udary z wyraźnymi deficytami neurologicznymi, nowotwory centralnego układu nerwowego, encefalopatie, uszkodzenia nerwów obwodowych, neurologiczne choroby zapalne, padaczkę, bóle pleców. Pacjenci dotknięci tymi schorzeniami charakteryzują się różnym stopniem niepełnosprawności, który także w dużej mierze zależy od stopnia zaawansowania choroby w momencie rozpoznania. Głównym celem badania było poznanie częstotliwości wydawania orzeczeń o niepełnosprawności ze względu na choroby neurologiczne w Lublinie. Materiał i metody Dane uzyskano poprzez kwerendę do Miejskiego Ośrodka Orzekania o Niepełnosprawności w Lublinie za lata 2006-2021. Wyniki Najwięcej orzeczeń o niepełnosprawności ze względu na choroby neurologiczne, bo aż 966, wydano w Lublinie w 2015 roku. Przeważały orzeczenia o stopniu niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym. Najliczniejszą grupę beneficjentów stanowiły osoby w wieku 41-60 lat. W badanym okresie certyfikat taki otrzymywały głównie kobiety. Dominowały osoby z wykształceniem średnim. Zdecydowana większość tych osób nie była zatrudniona zawodowo. Analizując przyczyny wydania orzeczenia o niepełnosprawności, najczęściej wymieniane były choroby narządu ruchu, na drugim miejscu znajdowały się choroby układu krążenia i oddechowego, a na trzecim – choroby neurologiczne. Wnioski Choroby układu nerwowego są trzecią najczęstszą przyczyną wydania orzeczenia o niepełnosprawności w Lublinie w latach 2006-2021. Dotykają głównie kobiety w średnim wieku, posiadające wykształcenie średnie. Problem staje się coraz powszechniejszy, dlatego też profilaktyka jest kluczowa, aby zmniejszyć liczbę osób niepełnosprawnych na skutek chorób układu nerwowego.
Key words: niepełnosprawność, orzeczenia o niepełnosprawności, choroby neurologiczne, choroby neurodegeneracyjne.
DOI: http://doi.org/10.2478/phr-2024-0017
Polish version: download
English version: download
Title: MOŻLIWE DZIAŁANIE IMMUNOMODULUJĄCE KETOPROFENU I SOLI LIZYNY KETOPROFENU NA MÓZG
Author: Barbara Nieradko-Iwanicka, Kinga Ruszel, Mariola Herbet, Kamil Pawłowski
Abstract: Sól lizynowa ketoprofenu (KL) jest nowym niesteroidowym lekiem przeciwzapalnym (NLPZ) konkurującym na rynku z ketoprofenem (K). Uważa się, że ten pierwszy ma właściwości gastroprotekcyjne, drugi uśmierza ostry ból. Wiele osób pije alkohol, a następnego dnia zażywa NLPZ. Celem badania było sprawdzenie, czy K i KL mają jakikolwiek wpływ immunomodulujący na mózg po zatruciu alkoholem etylowym na modelu szczurzym. Doświadczenie przeprowadzono na 36 samicach szczurów rasy Wistar. Zwierzęta hodowano w Centrum Medycyny Doświadczalnej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Etanol, NaCl, K i KL podawano przez zgłębnik. Zwierzęta podzielono losowo na grupy po 6 sztuk. W 7 dniu wszystkie zwierzęta uśmiercono. Pobrano im mózgi i krew do badań laboratoryjnych. Nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic w stężeniu IL-10 w ośrodkowym układzie nerwowym pomiędzy grupami badanymi. Zaobserwowaliśmy dodatnią korelację między poziomem IL-10 w mózgu a masą ciała, a także korelację między IL-6 w mózgu a masą mózgu. Poziom IL-10 w mózgu korelował ze stężeniem IL-6 u wszystkich zwierząt. Wnioski: KL i K mają pewien wpływ immunomodulujący na mózg. Istnieje dodatnia korelacja pomiędzy poziomem IL-6 i IL-10 w mózgach szczurów.
Key words: immunomodulacja, ketoprofen, sól lizynowa ketoprofenu, interleukina 10, interleukina 6.
DOI: http://doi.org/10.2478/phr-2024-0018
Polish version: download
English version: download