Title: PROBLEMY WYBORU TABELI DEKOMPRESJI NURKOWANIA SATUROWANEGO DLA CELÓW KOMERCYJNYCH W POLSCE CZ. I
Author: Stanisław Skrzyński, Piotr Siermontowski
Abstract: W artykule przeanalizowano zagadnienie potrzeb w zakresie nurkowań saturowanych w obrębie polskiego szelfu Bałtyckiego. Zgromadzono i porównano istniejące i sprawdzone systemy nurkowań saturowanych, które stosowane są w świecie, wskazano różnice i podobieństwa a także trendy rozwojowe. Omówiono warunki brzegowe którym wszystkie technologie nurkowań muszą sprostać a także kierunki i tendencje rozwoju. Wskazano wachlarz możliwości które ze stosowanych dotychczas do wykorzystania technologii najbardziej pasują do warunków południowego Bałtyku. Stwierdzono także, że opracowane w Polsce, między innymi przy udziale jednego ze współautorów artykułu pod koniec XX wieku warunki saturacji były zbieżne z uznawanymi obecnie za wiodące technologiami.
Key words: saturowane, metody i sposoby dekompresji plateau saturacji, prędkość dekompresji,strefa bezpiecznej pracy nurka, ciśnienie parcjalne, mieszaniny oddechowe, helioks.
DOI: http://doi.org/10.2478/phr-2023-0019
Polish version: download
English version: download
Title: POŻAR W KOMORZE HIPERBARYCZNEJ – PRZEGLĄD LITERATURY
Author: Ewa Zieliński, Piotr Dzięgielewski, Marek Kowalczyk, Gabriela Henrykowska
Abstract: Wstęp Autorzy artykułu dokonali przeglądu dostępnej literatury naukowej baz zasobów zbiorów bibliotecznych oraz doniesień medialnych celem przedstawienia tematu bezpieczeństwa w środowisku hiperbarycznym i wypadków pożarów w komorach hiperbarycznych. Ponieważ temat bezpieczeństwa użytkowania komór w kontekście zagrożenia dla życia i zdrowia zarówno pacjentów, obsługi i personelu jest ważnym zagadnieniem medycznym, podjęto próbę przybliżenia tematu, opisu wypadków oraz dokonano licznych spostrzeżeń. Materiał i metody Przegląd literatury naukowej oraz materiałów multimedialnych baz zbiorów bibliotecznych Wyniki Pożar w komorze hiperbarycznej, skutkiem którego jest narażenie pacjentów, personelu i obsługi technicznej na niebezpieczeństwo utraty zdrowia i życia, jest brak przestrzegania procedur i stosowania opartych o nieadekwatnych algorytmów działania.
Key words: pożar w komorze hiperbarycznej, wypadek w komorze, bezpieczeństwo w komorze hiperbarycznej.
DOI: http://doi.org/10.2478/phr-2023-0020
Polish version: download
English version: download
Title: WPŁYW HIPERBARII NA POBUDLIWOŚĆ ELEKTRYCZNĄ NARZĄDU PRZEDSIONKOWEGO U KRÓLIKÓW
Author: Augustyn Dolatkowski, Aleksandra Mitrinowicz-Modrzejewska, Stanisław Klajman, Kazimierz Dęga, Janusz Torbus
Abstract: W pracy przedstawiono badania wpływu hiperbarii podczas pozorowanych ekspozycji powietrznych na modelu zwierzęcym na narząd przedsionkowy. Prawidłowe działanie narządu przedsionkowego warunkuje bezpieczeństwo nurkowania ze względu na ograniczona rolę narządu wzroku pod wodą, szczególnie w naszych szerokościach geograficznych. Badania przeprowadzono na 16 królikach poprzez rejestrację ruchów głowy zwierzęcia generowanych „próbą galwaniczną”. Badania wykonywano podczas kompresji w nadciśnieniu 1, 2, 3, 4, 5 i 6 atm. A następnie podczas dekompresji przy tych samych wartościach nadciśnienia. Stwierdzono spadek wrażliwości układu przedsionkowego na bodźce w miarę wzrostu ciśnienia.
Key words: hiperbaria, narząd przedsionkowy, królik.
DOI: http://doi.org/10.2478/phr-2022-0021
Polish version: download
English version: download
Title: ZASTOSOWANIE TOKSYNY BOTULINOWEJ W PROFILAKTYCZNYM LECZENIU MIGRENY
Author: Dominika Kuźmiuk, Paulina Pawłowska, Aleksandra Skorupa, Natalia Marko, Barbara Nieradko- Iwanicka, Małgorzata Witkowska-Zimny
Abstract: Wstęp Migrena to powszechne schorzenie, które dotyka około 2% populacji ogólnej, z częstością występowania 7% u mężczyzn, 24% u kobiet i 4% u dzieci. Migrena jest czwartym najbardziej upośledzającym schorzeniem wśród kobiet i siódmym na świecie. Charakteryzuje się napadowym, pulsującym bólem głowy, często jednostronnym, któremu towarzyszą nadwrażliwość na hałas, światło, nudności i wymioty. Migrenę dzieli się na epizodyczną i przewlekłą, z czego przewlekła oznacza ból głowy przez co najmniej 15 dni w miesiącu przez ponad 3 miesiące, z 8 dniami migrenowymi. Leczenie obejmuje metody niefarmakologiczne oraz farmakologiczne, jednak często nieskuteczne i obarczone skutkami ubocznymi. Przewlekła migrena może prowadzić do znacznej niepełnosprawności. Materiał i metody Celem artykułu jest omówienie leczenia migreny toksyną botulinową. Informacje zebrano z anglojęzycznych baz danych Google Scholar, Scopus i PubMed. Wyniki Toksyna onabotulinowa A, zaakceptowana do leczenia migreny, działa poprzez blokowanie uwalniania acetylocholiny na poziomie synapsy, co prowadzi do odwracalnego paraliżu wiotkiego i blokowania neuroprzekaźników takich jak CGRP. Miejsca iniekcji obejmują mięśnie około czaszkowe i szyi, co umożliwia transport toksyny do opon mózgowo-rdzeniowych i zwoju trójdzielnego. W ostatnich latach preferuje się iniekcje w okolicy szwów czaszkowych. Terapia BTX-A wykazuje skuteczność w zmniejszaniu częstości i nasilenia bólu migrenowego, z mniejszą liczbą działań niepożądanych w porównaniu do topiramatu. Działania niepożądane, takie jak krwiaki czy ptoza, są rzadkie i ich częstość zmniejsza się z kolejnymi sesjami. Koszty leczenia migreny są wysokie, ale toksyna botulinowa redukuje dni bólu głowy i jest opłacalna.
Key words: Migrena, toksyna botulinowa, leczenie.
DOI: http://doi.org/10.2478/phr-2023-0022
Polish version: download
English version: download
Title: CASES OF DIGEORGE SYNDROME
Author: Wiktoria Czuj
Abstract: Zespół DiGeorge’a to pierwotny niedobór odporności spowodowany nieprawidłowym rozrostem trzeciej i czwartej kieszonki skrzelowej w okresie prenatalnym. Charakteryzuje się triadą: hipokalcemia spowodowana niedoczynnością przytarczyc, wadami serca oraz hipoplazją lub aplazją grasicy. Zespół jest związany z mikrodelecją prążka chromosomu 22q11. Ten pierwotny niedobór odporności wraz z zespołem podniebienno-sercowo-twarzowym i zespołem Takao posiadają nakładające się cechy. Objawy ukryte są pod nazwą CATCH22. Nazwa opisuje objawy takie jak wady serca, nietypowe cechy twarzy, hipoplazję grasicy, rozszczep podniebienia i delecję chromosomu 22q11.2. Częstość występowania szacuje się na około 1:3000 żywych urodzeń. Choroba jest dziedziczona w sposób autosomalny dominujący lub powstaje w wyniku mutacji de novo. Mikrodelecja 22q11.2 wiąże się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju chorób psychicznych, w tym schizofrenii. W populacji ogólnej cierpi na nią 1-2% osób. W Zespole DiGeorge’a wskaźnik ten jest znacznie wyższy i wynosi około 25-30%. Obecnie złotym standardem w diagnostyce zespołu mikrodelecji jest fluorescencyjna hybrydyzacja in situ (FISH). Aktualnie nie istnieje skuteczna terapia zapobiegająca rozwojowi choroby.
Key words: Zespół DiGeorge’a, niedoczynność przytarczyc, mikrodelecja, CATCH22, FISH.
DOI: http://doi.org/10.2478/phr-2022-0023
Polish version: download
English version: download
Title: OCENA PRZYDATNOŚCI DO SPOŻYCIA WODY ZE ŹRÓDŁA W LEŚNIOWIE (POLSKA POŁUDNIOWA)
Author: Dominika Dąbrowska, Marek Ruman, Wojciech Rykała
Abstract: Naturalne źródła są jednym z potencjalnych źródeł zaopatrzenia w wodę. Rosnąca działalność antropogeniczna, nieodpowiednie warunki sanitarne oraz intensywne opady deszczu to istotne czynniki zagrażające utrzymaniu odpowiedniej jakości wody w źródłach. Badania fizykochemiczne i mikrobiologiczne przeprowadzono w dwóch seriach pomiarowych wody ze źródła w Leśniowie (Polska południowa). Wyniki badań porównano z dopuszczalnymi wartościami dla wody pitnej i dla tych parametrów obliczono wartość wskaźnika zanieczyszczenia Nemerowa (NPI). Średnia przewodność wody w tym źródle wynosi ok. 390 μS/cm, pH ok. 7, a ze względu na zasadowość wodę można zaklasyfikować jako twardą. Wartości NPI wahały się od około 33 do około 3, co wynikało z dużej zawartości rtęci zmierzonej w pierwszej próbce. Dodatkowo w pierwszej serii pomiarowej liczba bakterii z grupy coli osiągnęła 35 jtk/100 ml, a całkowita liczba drobnoustrojów w temperaturze 22±2°C osiągnęła 27 jtk/ml. Wartości te wskazują na zanieczyszczenie wody, które w przypadku spożycia może stanowić istotne zagrożenie dla zdrowia ludzi. Druga seria pomiarów wykazała mniejsze wartości zanieczyszczeń, jednak uzyskane wcześniej wyniki sugerują, że konieczna jest kontrola jakości wody w źródłach oraz kontrola pobliskich źródeł zanieczyszczeń.
Key words: źródło, wskaźnik zanieczyszczenia Nemerowa, mikrobiologia, woda pitna, Wyżyna Krakowsko-Częstochowska.
DOI: http://doi.org/10.2478/phr-2023-0024
Polish version: download
English version: download