PHR1(82)2023

PHR1(82)2023 : download full issue

Articles:

1

Title: REDUKCJA LICZBY DEFEKTÓW CO2 W PROCESIE OTRZYMYWANIA POWIETRZA ODDECHOWEGO NA HIPERBARYCZNE WARUNKI TLENOWE

Author: Arkadiusz Woźniak

Abstract: Utrzymanie stabilnej zawartości ditlenku węgla w procesie otrzymywania powietrza oddechowego ma istotne znaczenie dla bezpieczeństwa wykonywania prac podwodnych oraz kosztów strat wynikających z produktu niskiej jakości. W artykule podjęto tematykę związaną z modyfikacją procesu produkcji powietrza oddechowego do celów hiperbarycznych w zakresie eliminacji zanieczyszczeń szkodliwych ditlenku węgla. Przedstawiono efekty dokonanych zmian procesu w celu osiągniecia minimalizacji udziału wad. Opisano stan procesu przed i po korekcji w zakresie zidentyfikowanych obszarów poprawy prowadzących do osiągniecia zdefiniowanych wymagań krytycznych procesu. Osiągniecie celu racjonalizacji procesu produkcji powietrza oddechowego potwierdzono wynikami badań zrealizowanymi w KTPP AMW1 w oparciu o system zasilania sprężonym powietrzem kompleksu DGKN - 1202.

Key words: zdolność procesu, jakość powietrza oddechowego, nurkowe czynniki oddechowe, systemy pomiarowe, zmienność procesu, eliminacja ditlenku węgla, systemy filtracji powietrza oddechowego dla nurków.

DOI: http://doi.org/DOI: 10.2478/phr-2023-0001

Polish version: download

English version: download

2

Title: OPTYMALIZACJA KONSTRUKCJI URZĄDZENIA RATUNKOWEGO DLA PŁYWAKA PROFILUJĄCEGO ARGO — ANALIZA SWOT/TOWS WARIANTÓW KONSTRUKCYJNYCH

Author: Adam Olejnik, Waldemar Walczowski, Marek Dawidziuk, Bartłomiej Jakus, Piotr Wieczorek

Abstract: W materiale przedstawiono prace rozwojowe realizowane w ramach konsorcjum naukowego ARGO-Polska związane z opracowaniem konstrukcji systemów ratunkowych dla pływaków profilujących ARGO wykorzystywanych do badań in situ oceanu światowego. W niniejszym materiale przedstawiono fragment wieloaspektowej analizy rozwiązań konstrukcyjnych opisanych w PHR 3(80)2022, podano metodykę analizy SWOT/TOWS oraz szczegółowe wyniki z wnioskami.

Key words: oceanologia, technologia prac podwodnych, bezzałogowe pojazdy głębinowe, inżynieria mechaniczna, automatyka i robotyka.

DOI: http://doi.org/DOI: 10.2478/phr-2023-0002

Polish version: download

English version: download

3

Title: WPŁYW SELENU NA ZDROWIE PACJENTÓW Z COVID-19

Author: Stanisława Katarzyna Nazaruk, Barbara Sokołowska, Anna Kulik

Abstract: Selen (Se) to jeden z pierwiastków śladowych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Niedobór lub nadmiar tego pierwiastka może stanowić potencjalne zagrożenie w utrzymaniu mechanizmów homeostazy ustroju, w tym zaburzenia układu immunologicznego. Niedobór Se istotnie zmniejsza odporność organizmu ułatwiając infekcje różnymi patogenami, w tym zakażenia SARS-COV-2. W pracy dokonano przeglądu piśmiennictwa obejmującego zagadnienia wpływu niedoboru Se na zachorowanie i przebieg COVID-19 oraz uwzględniono jego znaczenie profilaktyczne.

Key words: Selen, odporność immunologiczna, pacjent z COVID-19, SARS-CoV2.

DOI: http://doi.org/DOI: 10.2478/phr-2023-0003

Polish version: download

English version: download

4

Title: W POSZUKIWANIU UZASADNIENIA INTENSYFIKACJI RUCHÓW NOGAMI W GÓRĘ PODCZAS PŁYWANIA DELFINEM

Author: Marek Rejman, Daria Rudnik, Wojciech Seidel, Piotr Siermontowski

Abstract: Opinie naukowe na temat znaczenia ruchów napędowych nogami w górę dla wyników pływania stylem motylkowym są podzielone. Badania efektywności napędu, generowanego w podobny sposób podczas pływania z monopłetwą (o większej powierzchni) wykazały, że jakość fazy ruchu w górę jest miarą efektywności pływania. W związku z tym przeanalizowano siły powstające w wyniku delfinowych ruchów nogami w górę i w dół. Zbadano także zdolność pływaków do kinestetycznej kontroli ruchów nogami w górę. W badaniach wzięło udział dziesięciu pływaków klasy międzynarodowej, specjalizujących się w pływaniu stylem motylkowym (średnia wieku 18,2±1,4 roku). Wykonali oni trzy próby na dystansie 25 metrów, z maksymalną prędkością, płynąc ze zmodyfikowaną monopłetwą (usunięto płytę monopłetwy a pośrodku, na wysokości palców stóp umieszczono dwa tensometry). Badani pływali losowo: 1) stylem motylkowym (BS), 2) tylko z użyciem delfinowych ruchów nogami (LK) i 3) tylko z użyciem delfinowych ruchów nogami z celową aktywacją ruchów w górę (AUK). Rejestrowano siły uginające płetwę w reakcji na opór wody w funkcji czasu. Impulsy sił uginających płetwę podczas ruchu w górę były w każdym cyklu ruchowym mniejsze niż siły rejestrowane podczas ruchu w dół. Najmniejsza różnica wystąpiła w próbie z aktywnym uderzeniem nogami w górę. Wyniki testu Wilksa, a następnie testu post hoc Duncana, dla każdej z prób wykazały (przy p≤0,05), że: impulsy uginające płetwę podczas ruchu w dół podczas LK były istotnie większe niż w próbach BS. Impulsy uginające płetwę podczas ruchu w górę nie różniły się statystyczne w porównywanych próbach. Czasy faz ruchu w dół w AUK tak, jak całkowite czasy prób, były istotnie dłuższe od czasów w próbach BS i LK. Czasy faz ruchu w górę w AUK były istotnie dłuższe od czasów w próbach BS. Wyniki wykazały, że praca ramion podczas pływania stylem motylkowym sprzyja intensyfikacji obu faz ruchów napędowych nogami. Pływacy wykazali wysoki poziom zdolności do kinestetycznej kontroli sił generowanych podczas ruchów w górę. Nie uzyskali jednakowej proporcji między efektem napędowym obu faz kopnięcia, ale wydaje się, że tak wysoki poziom umiejętności generowania napędu wykracza poza możliwości motoryczne człowieka. Możliwości świadomej kontroli efektywności ruchu w górę należy szukać w modyfikacji struktury czasowej tej fazy. Uzyskane wyniki te można wykorzystać do poprawy efektywności napędu generowanego kończynami dolnym podczas pływania stylem motylkowym a także po starcie i nawrotach.

Key words: pływanie, styl motylkowy, ruchy nogami, faza ruchu w dół, kontrola kinestetyczna, dynamometria.

DOI: http://doi.org/DOI: 10.2478/phr-2023-0004

Polish version: download

English version: download

5

Title: PRZYCZYNY UTONIĘĆ NA POLSKICH K ĄPIELISKACH. PODEJŚCIE EKSPERYMENTALNE

Author: Iwona Michniewicz, Romuald Michniewicz, Stathis Avramidis

Abstract: Badanie miało na celu wskazanie czynników, które mogą uniemożliwić szybką reakcję na utonięcie oraz dowiedzenie się, jakie symptomy krytyczne zauważają ratownicy u osoby tonącej. Badanie 1: Poziom monitorowania obiektu przez ratowników (n=29) został zapisany w postaci materiału video przed, w czasie i po dwóch symulowanych przypadkach utonięcia, jakie miały miejsce w 7 kąpieliskach w Polsce. Badanie 2: W badaniu ankietowym oceniano postrzeganie przez ratowników krytycznych symptomów, jakich spodziewają się po tonącym i które zwracają ich uwagę (n= 236), zastosowano w nim kryterium χ2 . Wyniki: Ratownicy uczestniczący w badaniu nie byli w stanie skutecznie nadzorować kąpielisk, ponieważ nie potrafili zidentyfikować symulowanych ofiar na skutek braku stosowania zorganizowanej strategii obserwowania kąpiących się oraz dlatego, że stali przy płytkiej części basenu zamiast ustawić się wokół niego. Organizacje zajmujące się bezpieczeństwem nad wodą powinny mocno zaktualizować opracowywane przez siebie podręczniki i szkolenia. Kąpieliska muszą wprowadzić codzienne procedury obejmujące cotygodniowe szkolenie pracowników, częstą rotację ratowników, stosowanie różnych modeli i ciągły rozwój zawodowy. I wreszcie, korzystający z kąpielisk nie powinni opierać swojego bezpieczeństwa jedynie na ratownikach.

Key words: nadzór; ratownictwo wodne; ratowanie życia; utonięcie; bezpieczeństwo nad wodą.

DOI: http://doi.org/DOI: 10.2478/phr-2023-0005

Polish version: download

English version: download

6

Title: BADANIE ROZPOWSZECHNIENIA STOSOWANIA KAMIZELEK ASEKURACYJNYCH I KAMIZELEK RATUNKOWYCH WŚRÓD POLSKICH KAJAKARZY AMATORÓW

Author: Aleksandra Jaremek, Barbara Nieradko-Iwanicka, Jan Iwanicki, Janusz Iwanicki, Joanna Niezbecka, Karolina Turżańska

Abstract: Bezpieczeństwo jest jednym z głównych aspektów związanych z aktywnościami fizycznymi prowadzonymi na wodzie lub w bezpośrednim sąsiedztwie wody. Corocznie w Polsce tonie kilkaset osób. Użytkowanie kajaka posiada liczne aspekty prawne. W świetle polskich przepisów kajak jest statkiem. Statki użytkowane na śródlądowych drogach wodnych muszą spełniać wymogi techniczne i wymogi dotyczące wyposażenia ratunkowego określone w szczegółowych przepisach. Jednym z nich obwiązek wyposażenia statku w kamizelki ratunkowe w liczbie odpowiadającej liczbie pasażerów statku. Z zastrzeżeniem, że do spełnienia wymogu wystarczy samo wyposażenie statku w kamizelki ratunkowe, a nie ich używanie, rozumiane jako ubranie w kamizelkę osoby przebywającej na statku. Badanie miało na celu ustalenie postaw i zachowań polskich kajakarzy w sferze użytkowania kajaka, szczególnie dotyczących bezpieczeństwa i komfortu, ze szczególnym uwzględnieniem kamizelki asekuracyjnej jako popularnego środka zwiększającego bezpieczeństwo na wodzie. Badanie przeprowadzono w formie autorskiej ankiety umieszczonej w grupach skupiających kajakarzy na popularnym portalu społecznościowym. Łącznie wszystkie grupy kajakowe w których umieszczono ankietę liczą blisko 15 000 uczestników. Ankieta była anonimowa i dobrowolna. W badaniu wzięło udział 257 osób, w tym 172 mężczyzn (67%) i 85 kobiet (33%). 25 osób opatrzyło ankietę swobodnymi wypowiedziami dotyczącymi badanego zagadnienia. Uczestnicy badania swoje umiejętności kajakowe oceniają jako: średniozaawansowany 43,6 %, zaawansowany 38,9%, początkujący 9,7%, ekspert 7,4%, jedna osoba zadeklarowała poziom „instruktor”. 42 % badanych deklaruje, że kajakiem pływa kilkadziesiąt dni w roku, 37, 4 % - kilkanaście dni w roku, 15, 6 % - jeden do kilku dni w roku, 4,3% - kilka razy w tygodniu, pojedyncze osoby udzieliły innych odpowiedzi. Większość respondentów (72,8 %) posiada swoje własne kamizelki asekuracyjne. 27,2% ankietowanych nie posiada takich kamizelek, co pozwala sądzić, że wypożyczają je razem z kajakami. Wnioski: 1. Brak spójnych i jasnych przepisów regulujących obowiązki w sferze bezpieczeństwa osób używających amatorsko kajaki. 2. Wysoki poziom świadomości dotyczącej bezpieczeństwa używania kajaka i środków zwiększających bezpieczeństwo wśród ankietowanych średniozaawansowanych i zaawansowanych kajakarzy. 3. Znaczna popularność kamizelek asekuracyjnych wśród kajakarzy, przy braku regulacji prawnej dopuszczającej ten środek jako podstawowy i wystarczający w kajakarstwie.

Key words: kamizelki asekuracyjne; kamizelki ratunkowe; kajakarze.

DOI: http://doi.org/DOI: 10.2478/phr-2023-0006

Polish version: download

English version: download

7

Title: ZNACZENIE MEDYCZNE I GOSPODARCZE KROCIONOGÓW

Author: Monika Jung, Barbara Nieradko-Iwanicka, Grzegorz Kania

Abstract: Krocionogi jako przedstawiciele saprofagów w faunie epigeicznej odpowiadają za dekompozycję pozostałości organicznych. Aktywność dwuparców poprawia cyrkulację składników odżywczych, pierwiastków i wzmaga proces rekultywacji środowiska. Poza wyżej wymienionymi Diplopoda powodują zagrożenia sanitarne i epidemiologiczne szczególnie podczas masowych pojawów i migracji. Biorąc od uwagę następujące aspekty: kontakt z sekrecjami obronnymi, aktowość pseudo-pasożytniczą, która imituje robaczyce oraz bierną transmisję patogenów możemy mówić o bezpośrednim i odległym wpływie na ludzkie zdrowie. W zakresie edukacji i profilaktyki pozostaje nadal wiele do uzupełnienia. Różne substancje pozyskiwane z krocionogów są testowane ze względu na ich medyczne właściwości; bezpośrednie wydzieliny, płyny i fragmenty ciała oraz aktywne związki z sekrecji obronnych. Krocionogi mogą posłużyć jako źródło rozwoju zoo-farmakognozji i zoo-indykacji. Zaprezentowany przegląd zagadnień sugeruje zarówno pozytywy jak i negatywne aspekty znaczenia grupy. Zebrano literaturę z połowy dwudziestego wieku oraz współczesną. W przypadku najnowszych doniesień korzystano z baz danych Google Scholar, PubMed, Medline.

Key words: Krocionogi, dwuparce, sekrecje, znaczenie medyczne, aktywność przeciw grzybicza, przeciw bakteryjna.

DOI: http://doi.org/DOI: 10.2478/phr-2022-0007

Polish version: download

English version: download

Bank account numbers

Polish Hyperbaric Research
08 1240 5354 1111 0000 5370 9796
Polish Hyperbaric Medicine and Technology Society
17 1240 5354 1111 0000 5371 3126

PHR

 www.phr.net.pl - redakcja@phr.net.pl © 2017

Editorial Office Address

Grudzińskiego 4 skr. pocz. 18
81-103 Gdynia 3
fax. +48 261262230