Title: SIERGIEJ GULIAR: DROGA ŻYCIA I WKŁAD W ROZWÓJ FIZJOLOGII PODWODNEJ I NAUK MEDYCZNYCH
Author: Stanisław Skrzyński, Romuald Olszański
Abstract: Przedstawiamy wyjątkowe życie Sergieja Gulyara, znanego w kręgach światowych medycyny w tym medycyny podwodnej ukraińskiego naukowca. Pokonał ekstremalne warunki, zdobywając samodzielnie. Jego wykształcenie jako chirurga zaszczepiło w nim determinację i odpowiedzialność, natomiast sport zaszczepił w nim wolę zwycięstwa. W pionierskich badaniach w podwodnych laboratoriach ujawniły jego zdolność do rozwiązywania problemów, by znaleźć i wyjaśnić to, z czego inni nawet nie zdawali sobie sprawy. Jego badania fizjologiczne nad rolą głębin morskich, z zastosowaniem mieszanin oddechowych, metod nurkowania utorowały drogę akwanautom. Doświadczalne badania zjawisk oddechowych na hiper głębokości równej 2500 m rozszerzyło wiedzę na temat fizjologicznego ograniczenia człowieka i określiło sposoby pomocy przy hiperbarycznej niewydolności oddechowej. Prof. S. Gulyar zaproponował wykorzystanie naturalnych mechanizmów fizjologicznych do przyspieszenia procesu readaptacji osób zaadaptowanych do hipierbarii poprzez ich rehabilitację wysokogórską. Zdobywał stopnie naukowe, publikował książki i artykuły oraz założył szkołę naukową, w której znaleźli się jego zwolennicy. Niestety, w okresie sowieckim prof. S. Gular napotykał na szereg problemów organizacyjnych i przeszkód ze strony władz sowieckich. W szczególności jego prace były utajniane lub przemilczane, jego własność intelektualna była często wykorzystywana bez podania autora, a jego zespół badawczy był zastraszany przez dochodzenia kryminalne. Główne uznanie w tym okresie pochodziło od towarzystw zawodowych w Europie i USA. Po upadku ZSRR prof. S. Gulyar dokonał również szeregu innowacji i wynalazków z zakresu medycyny i fizjologii elektromagnetycznej. Jego wyniki wyniki otwierają drzwi do szczegółowych analiz i przyszłych badań. Opublikował 20 monografii, 470 referatów i rozpraw oraz uzyskał 11 patentów. Wiele z jego wynalazków zostało zrealizowanych, inne wciąż czekają na realizację. Artykuł powstał na podstawie danych zebranych przez autorów w wyniku wieloletniej, osobistej współpracy, a także na podstawie wspomnień prof. S. Gulyara i przedstawionych przez niego materiałów. W aktywnym życiu brał udział w wielu wyprawach i pracach związanych z promowaniem kultury i historii Ukrainy.
Key words: medycyna podwodna, prace sprężonego powietrza, laboratoria podwodne Ichthyander i Chernomor, komory ciśnieniowe, hiperbaria, nitroks, helioks, neonox, dekompresja, bilans tlenowy, adaptacja, nurkowanie saturowane, zespół wysokiego ciśnienia ogólnego, Bioptron, Medolight, terapia światłem spolaryzowanym, fulleren, modelarstwo historyczne, starosłowiańska łódź, archeologia podwodna, Bohomolski Instytut Fizjologii NASU, Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte, Zepter International Company.
DOI: http://doi.org/DOI: 10.2478/phr-2021-0019
Polish version: download
English version: download
Title: PODWODNE OBRAZOWANIE LASEROWE
Author: Shelby Metoyer, Darek Bogucki
Abstract: Tłumienie światła w oceanie waha się w szerokim zakresie w zależności od środowiska i jest szczególnie istotne w teledetekcji optycznej. Absorpcja światła przez wodę oceaniczną ogranicza zasięg, jaki światło może pokonać, zanim zgaśnie. Złożone interakcje rozpraszania światła i wody oceanicznej często prowadzą do zniekształceń sygnału podczas jego propagacji, co obniża jakość i dokładność pomiarów podwodnych. W związku z tym widoczność podwodna (tj. to, jak dobrze można zobaczyć obiekt z określoną odległością) może być mniejsza niż 1 [m] w mętnych i mętnych środowiskach, takich jak porty. Postępy w laserowych systemach obrazowania umożliwiają bardzo dokładne pomiary w większych zakresach niż było to wcześniej możliwe dzięki czasowemu filtrowaniu modulowanego sygnału laserowego przy częstotliwościach sięgających nawet 1 [GHz]. Tutaj dokonujemy przeglądu procesów wpływających na propagację i widoczność światła podwodnego, systemy obrazowania laserowego, najnowsze postępy w dziedzinie podwodnego obrazowania optycznego oraz zastosowanie takich systemów.
Key words: brak
DOI: http://doi.org/DOI: 10.2478/phr-2021-0020
Polish version: download
English version: download
Title: BADANIA NAD NURKOWANIAMI SATUROWANYMI W POLSCE I ICH WDRAŻANIE. CZEŚĆ I A. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA BADAŃ NAD NURKOWANIAMI SATUROWANYMI W NASZYM KRAJU. CZASY PIONIERSKIE; LATA 1967- 1985
Author: Stanisław Skrzyński
Abstract: Artykuł jest pierwszym z cyklu artykułów dotyczących badań i wdrażania technologii nurkowań saturowanych w naszym kraju. Przedstawiono w nim polską specyfikę i osiągniecia na tle uwarunkowań gospodarczych i historycznych w tej dziedzinie. W związku z tym, że historia badań i wdrażania technologii nurkowań saturowanych w naszym kraju ma ponad półwieczną historię, przypomniano w artykule wybranych animatorów, bohaterów tego okresu z których kilku zniknęło w mrokach dziejów. W specjalistycznej literaturze światowej w pierwszej 6-ce krajów, które badały i wdrażały, tą będącą „high technology” technologie znajduje się Polska. W I części artykułu autor opisuje polskie konstrukcje habitatów typu Meduza i Geonur i ich zastosowanie do prac podwodnych na polskim szelfie i akwenach przybrzeżnych. Mimo wielkiego postępu w dziedzinie medycyny i techniki oraz organizacji problemy nurkowań saturowanych mimo upływającego czasu wciąż są aktualne, gdyż są to nurkowania najtrudniejsze z punktu widzenia organizacji, fizjologii podwodnej i techniki zabezpieczającej.
Key words: pionierskie wdrożenia nurkowań saturowanych, medyczne i techniczne problemy dekompresji nurków, badania walidacja tabel dekompresyjnych, nurkowania saturowane, parametry nurkowania saturowanego, prace podwodne, system nurkowy, nurkowania saturowane, dekompresja nurków podwodny habitat, tabele dekompresji.
DOI: http://doi.org/DOI: 10.2478/phr-2021-0021
Polish version: download
English version: download
Title: PRZEGLĄD MOŻLIWOŚCI TERAPEUTYCZNYCH Z ZASTOSOWANIEM HIPERBARYCZNEJ TERAPII TLENOWEJ
Author: Barbara Nieradko-Iwanicka, Daria Przybylska, Piotr Siermontowski, Cezary J. Kowalski, Marta Wójciak- Czuła, Andrzej Borzęcki
Abstract: Hiperbaryczna terapia tlenowa jest metodą wspomagającą leczenie wielu chorób. Zabiegi tlenoterapii prowadzone są w komorach hiperbarycznych, w których chorzy oddychają czystym, 100% tlenem o wyższym od atmosferycznego ciśnieniu. Pozwala to wielokrotnie zwiększyć ilość tlenu dostarczonego do wszystkich komórek organizmu. Połączenie klasycznego leczenia z hiperbaryczną terapią tlenową ułatwia choremu szybszy powrót do zdrowia i pełnej aktywności, obniża również koszty standardowego leczenia. Wskazaniem do terapii w komorze hiperbarycznej są wszelkiego rodzaju schorzenia, zarówno o przebiegu ostrym, jak i przewlekłym. Metoda wspomaga odżywienie i regenerację komórek i tkanek ustroju, wpływa również hamująco na proces starzenia. Ze względu jednak na możliwe działania uboczne takiej terapii, pacjenci powinni być kwalifikowani do jej zastosowania po przeprowadzeniu wnikliwej analizy ich stanu klinicznego i współistniejących schorzeń.
Key words: tlenoterapia, komora hiperbaryczna, COVID-19.
DOI: http://doi.org/DOI: 10.2478/phr-2021-0022
Polish version: download
English version: download
Title: ANALIZA PRZYPADKU CHOROBY CIŚNIENIOWEJ U NURKA
Author: Romuald Olszański, Andrzej Borzęcki
Abstract: W pracy przedstawiono wypadek nurka w sprzęcie klasycznym. Po kilkugodzinnej ciężkiej pracy pod wodą zastosowana skróconą, zamiast wydłużonej dekompresję. Obsługa zlekceważyła zgłaszane przez nurka objawy choroby dekompresyjnej typu I w związku z czym leczenie rozpoczęto ze znacznym opóźnieniem. Zastosowanie leczenia rekompresją – dekompresją leczniczą spowodowało trwałe i całkowite ustąpienie objawów.
Key words: sprzęt klasyczny, niewłaściwa dekompresja, lekceważenie objawów, postać skórna i stawowa choroby dekompresyjnej.
DOI: http://doi.org/DOI: 10.2478/phr-2021-0023
Polish version: download
English version: download
Title: REALIZACJA ZADAŃ SAMORZĄDU W ZAKRESIE REHABILITACJI SPOŁECZNEJ I ZAWODOWEJ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W WOJEWÓDZTWIE LUBELSKIM W LATACH 2008-2017
Author: Janusz Iwanicki, Barbara Nieradko-Iwanicka
Abstract: Niepełnosprawność jest zjawiskiem interdyscyplinarnym-medycznym, społecznym, zawodowym. Celem działania profesjonalistów medycznych ma być leczenie osoby i przywrócenie jej sprawności. Grupa osób niepełnosprawnych w Polsce charakteryzuje się niższym poziomem wykształcenia niż występujący wśród osób sprawnych oraz wysokim bezrobociem. Celem rehabilitacji zawodowej jest ułatwienie osobie niepełnosprawnej uzyskania i utrzymania odpowiedniego zatrudnienia oraz awansu zawodowego. Rehabilitacja społeczna jest definiowana jako działanie mające umożliwić osobie niepełnosprawnej pełne uczestnictwo w życiu społecznym. Wśród zadań samorządu adresowanych do osób niepełnosprawnych jest prowadzenie warsztatów terapii zajęciowej (WTZ), zakładów aktywności zawodowej (ZAZ), środowiskowych domów samopomocy (ŚDS) czy domów pomocy społecznej (DPS). Celem pracy była analiza realizacja zadań samorządu w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych ze szczególnym uwzględnieniem ZAZ w województwie lubelskim w latach 2008-2017. W pracy wykorzystano dane zgromadzone w latach 2008-2017 przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej (ROPS) w Lublinie. Ponadto, w grudniu 2017 roku rozesłano drogą mailową do ROPS oraz Urzędów Marszałkowskich w miastach wojewódzkich w Polsce zapytania o zadania oraz sposoby realizowania tych zadań w sferze rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych w latach 2008-2017. Zebrano dostępne dane na temat wydatków z Państwowego Funduszu Rehabilitacji osób Niepełnosprawnych (PFRON). Materiał badawczy opracowano statystycznie za pomocą pakietów statystycznych IBM SPSS Statistics (v. 25) oraz Statistica (v.13). W latach 2008-2017 w województwie lubelskim przeznaczono 75 529 959 złotych na rehabilitację zawodową i społeczną osób niepełnosprawnych, najwięcej (9 158 243zł) w 2016r. W tym samym roku największa liczba osób korzystała z ZAZ. W latach 2008-2017 średnia roczna kwota wydatków na rehabilitację społeczną i zawodową osób niepełnosprawnych we wszystkich województwach Polski wyniosła 7 576 718,9 złotych. W omawianym okresie najwyższe kwoty z PFRON były przeznaczane na rehabilitację osób niepełnosprawnych w województwie śląskim, zaś najniższe w lubuskim, a lubelskie otrzymywało kwoty średnie. W Polsce w zakresie rehabilitacji społeczno - zawodowej i zatrudniania osób niepełnosprawnych stosuje się rozwiązania zbliżone do wypracowanych w państwach zachodniej Europy. Koszty finansowania rehabilitacji zawodowej, rozumianej jako finansowanie funkcjonowania ZAZ przez samorządy województw, stale rosną. Rosnące wydatki ponoszone na działalność ZAZ nie poprawiają w znaczącym stopniu sytuacji związanej z rehabilitacją zawodową i zatrudnianiem osób niepełnosprawnych. Usprawnianie działania systemu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych nie powinno polegać wyłącznie na zwiększaniu środków finansowych wydatkowanych w ramach obecnego mało wydolnego systemu, ale powinno być poprzedzone gruntowną analizą stanu obecnego i wypracowaniem szerokich zmian organizacyjnych.
Key words: osoba niepełnosprawna; rehabilitacja społeczna; rehabilitacja zawodowa.
DOI: http://doi.org/DOI: 10.2478/phr-2021-0024
Polish version: download
English version: download